Абиҗан җыры
L'Abidjanaise (Абиҗан җыры) — Пьер-Мишель Панго (Pierre-Michel Pango), сүзләрен Пьер-Мари Коти (Pierre-Marie Coty) иҗат иткән. Икесе дә католик руханилары — аббатлар. Аларның иҗат җимеше Матйө Ванга Экра (Matthieu Vangah Ékra) төзәтмәләр керткән.
Беренче куплетлары һәм кушымталары
L'Abidjanaise | Абиҗан җыры |
Premier couplet:
1. Salut ô terre d’espérance, |
Беренче куплет: Сәлам, өмет-ышаныч яры, |
Premier refrain : Fiers ivoiriens, le pays nous appelle. |
Беренче кушымта: Кыю ивуарлылар, ил чакыра. |
Deuxième couplet: 2. À toi noble Côte d'Ivoire, |
Икенче куплет: Сиңа, намуслы Кот д’Ивуар, |
Deuxième Refrain. | Икенче кушымта: |
Pour ta grandeur, riche et noble patrie, Nous marcherons de l’avant, pleins d’amour et pleins de foi. |
Бөек, бай, затлы Ватан хакына Ярат һәм инан, атла гел алга. |
Соңгы куплетлары
3. À tous nos compagnons de route, À l’aube de ce jour tombés, |
|
4. Et que ton drapeau nous unisse, Que ton amour nous fortifie, |
|
5. À nous qu’anime l’espérance, |
Гимн, ил, җәмгыять
[1]
Гимн 5 куплеттан тора, гадәттә аның беренче куплеты һәм беренче кушымтасы гына уйнала һәм җырлана. Икенче куплетка башка эчтәлектәге кушымта ялганган. Бу ике кушымта калган куплетларда чиратлашып килә: өченче куплетка беренче кушымта өстәлә, дүртенчесенә — икенче кушымта, соңгысына — янә беренче рефрен. Беренче ике куплет һәм ике кушымта гимнның эчтәлеген тулысынча чагылдыра, калганнары аны тагын да тәфсилләбрәк аңлатып бирә. Соңгыларын киң җәмәгатьчелек белеп тә бетерми, диләр.
Әсәрне француз әдәби-сәнгати калыбында язылган Африка гимннарының эталоны дип атасаң да була. Аның исеме дә, эчтәлеге дә, музыкаль җисеме дә метрополиянең дәүләт гимны булган “Марсельеза”га охшаш. Гимн лирик ватанпәрвәрлек шигыре рәвешендә язылган. Ул ивуар җиренең кыйммәтләрен күтәрүче образларны чагылдыра, аңарда бу калыптагы гимннарга хас булган “өмет, тынычлык, туганлык, хөрмәт итү” кебек сүзләр кертелгән. Бер яңалыгы да бар — “чын кардәшлек” сүзе (vraie fraternité). Беренче куплетның кушымтасы шушы “рухи-идеологик беркетмә” белән тәмамлана.
Бөтен хикмәт шунда ки, гимнның һичшиксез кешелекле рухи “тутырмасы” әлегә Кот д’Ивуарның сәяси һәм иҗтимагый тормышына чынбарлык булып кермәгән. Ил әле һаман да Африканың иң кайнар төбәкләреннән берсе булып кала. Бер эчке кризис икенчесен кузгатып тора: йә ватандашлар сугышы, йә дәүләт түнтәреше ясарга ымсыну, йә башкача фетнә кылу. 2007-2009 елларда “Абиҗан җырын” L'Ode à la patrie (“Ватанга мәдхия”) дип аталган башка җыр белән алмаштыру теләге дә булды. Дәүләтнең девизы — Union, discipline, travail (Берлек, дисциплина, хезмәт) — яшәү кануны булып әверелмәгән.