Böyek yefäk yulı
Böyek yefäk yulı (qıtayça 絲綢之路, qazaqça Жібек жолы, qırğızça Улуу жибек жолу, üzbäkçä Buyuk Ipak Yo'li / Буюк Ипак йўли, farsı جاده ابریشم, ğäräpçä طريق الحرير, hindi रेशम मार्ग) - borınğı zamanda häm urta ğasırlarda Könçığış Aziä häm Urta diñgez buyı illären totaştırğan kärwan yulı.
Berençe çiratta Qıtaydan yefäk çığaru maqsatı belän qullanılğan.
II ğasırda b.e.q. yul ütkärelgän, Sian töbägennän, Lançjou aşa Dünxuan' qädär, soñraq ayırıla: tönyaq yulı - Turfan, Pamir tawları, Färğana häm qazaqlar dalaları aşa, könyaq yulı - Taqla-Maqan çüle, Yarkend, Pamir, Baktriä, Parfiä, Hindstan, Yaqın Könçığış aşa Urta diñgezgä qädär barğan.
İstilax alman geografı Pixthofen tarafınnan 1977 yılda kertelgän.
VIII-X ğasırda Şäreq belän säwdä yaña säwdä-xärbi üzäklären buldırğan: İdel buyı Bolğarı, Xäzär Qağanlığı, Urıs Qağanlığı.
Altın Urda däwläte barlıqqa kilgännän soñ tatar xannarı säwdä yulların yaqlıylar häm üsterälär.
Altın Urda bulğan çorda Könçığış belän säwdä çäçäk ata, zur säwdä tatar şähärläre tiz üsälär: Saray-Bärkä, Ükäk, Gölstan, Xacitarxan, İske-Altın Urda könyaq öleşendä: Ürgäneç, Säwran, Utrar, Cänd, Sığnaq.
Böyek yefäk yulı zur ähämiätenä iä bulğan: yul aşa yaña texnologiälär taralğan.
Ädäbiät
- Становление Великого шёлкового пути в системе трансцивилизационного взаимодействия народов Евразии
- Экономическая история: хрестоматия под редакцией А. Д. Кузьмичева и С. К. Никитиной
- Мамлева Л. А. Становление Великого шёлкового пути в системе трансцивилизационного взаимодействия народов Евразии // Vita Antiqua. 1999. № 2. С. 53—61.