Альфред Нобель

РУВИКИ — интернет-энциклопедия мәгълүматы
Альфред Нобель
швед. Alfred Nobel
Альфред Нобель.jpg
Исеме швед. Alfred Bernhard Nobel
Тулы исеме А́льфред Бернхард Нобель
Туган көне 21 октябрь 1833(1833-10-21)
Туган Стокһольм, Швеция
Вафат көне 10 декабрь 1896(1896-12-10)[1][2][…] (63 яшь)
Вафат булган җире
Ил
Эшчәнлеге швед химигы, инженер, уйлап табучы
Әтисе Эммануэль Нобель[d][5]
Әнисе Каролина Андриетта Альсель[d][5]
Бүләк һәм премияләр
Култамгасы Изображение автографа

А́льфред Бе́рнхард Нобе́ль (швед. Alfred Bernhard Nobel; 1833 елның 21 октябре, Стокһольм, Швеция1896 елның 10 декабре, Сан-Ремо шәһәре, Италия) — швед химигы, инженер, динамитны уйлап табучы.

Ул үзенең бик зур байлыгын Нобель премиясе фондына тапшырып кала. Аның исеменә багышлап химик элементка нобелий дигән исем кушалар. Нобельгә багышлап Стокһольмдагы Нобель физико-химия институты ачыла[6].

Альфред Нобель 1833 елның 21 октябрендә Стокһольм шәһәрендә Эммануил (Иммануэль) (1801—1872) һәм Андриетт Нобель гаиләсендә дөньяга килә. Ул гаиләдә өченче бала була. Аңардан тыш тагын Роберт, Людвиг һәм Эмиль дә була[7].

Альфред Нобель 1896 елның 10 декабрендә стенокардиядән вафат була. Ул Стокһольм шәһәренең Норра зиратында җирләнгән.

Төп мәкалә: Нобель премиясе
"Нобель бүләге" лауреатларына тапшырылучы медаль

1888 елның Француз гәҗитендә ялгыш бастырылган Нобель некрологыннан соң (аны 12 апрелдә Каннада вафат булган абыйсы Людвик белән бутыйлар), ул бик зур тәнкыйтьләүгә дучар була. Шул көнне ул үзенең киләчәккә тагында әйбәтрәк мал җыярга тели.

1895 елның 21 ноябрендә Париждагы Швед-норвег клубында ул үзенең васыятен яза, шуның нигезендә аның мал-мөлкәтенең зур өлеше Нобель премиясенә юнәлгән була.

Нобель премиясе Фонды 31 миллион крона тәшкил иткән.

Шулай ук карагыз

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]