Нобелий

Менделевий◄ Нобелий / Nobelium (No) ►Лоуренсий
Атом номеры	102
Матдәнең тышкы күренеше
Атомның үзлекләре
Атом массасы (моляр масса)	[259,1009] а. м. б. (г/моль)
Атом радиусы	пм
Ионлаштыру энергиясе (беренче электрон)	эВ)
Электрон конфигурациясе
Химик үзлекләре
Ковалент радиусы	пм
Ион радиусы	пм
Электр тискәрелеге (Полинг буенча)
Электрод потенциалы
Оксидлашу дәрәҗәсе
Матдәнең термодинамик үзлекләре
Тыгызлык	г/см³
Моляр җылы сыешлыгы	K·моль)
Җылы үткәрүчелек	K)
Эрү температурасы	K
Эрү җылылыгы	кДж/моль
Кайнау температурасы	K
Парга әйләнү җылылыгы	кДж/моль
Моляр күләм	см³/моль
Матдәнең кристаллик рәшәткәсе
Рәшәткә төзелеше
Рәшәткә параметрлары	Å
Дебай температурасы	K

Нобелий (лат. Nobelium, No) — Менделеевның периодик таблицасының 7 период элементы. Тәртип номеры - 102. Ясалма рәвештә алынган трансфермий химик элемент, актиноидлар төркеменнән. Берничә тотрыксыз изотобы бар, шуларның иң озак вакыт саклана торганы ²⁵⁹ No, ярым таркалу чоры — 58 минут.

Символы

Нобелий элементының символы — No (Нобелий дип укыла).

Тарихы һәм атаманың килеп чыгышы

102-че элементны табу турында беренче булып 1957 елда Атом-төш тикшеренүләре берләштерелгән институты тизләткечендә алынган. Алардан башка, шул ук вакытта элемент СССР-да бу уңыш гыйлми ачыш дип таныла һәм 1963 елның 9 июлендә 34-енче № өстенлеге белән СССР Дәүләт ачышлары реестрына кертелә.

Совет тикшерүчеләре Фредерик Жолио-Кюри хөрмәтенә яңа элементты жолиотий (Jl) дип атарга тәкъдим итәләр, ә америкалылар аңа Нобелий (No) исемен бирәләр. Бу исемнәрнең икесе дә (No һәм Jl) төрле елларда, Элементларның периодик таблицасында басылып йөри.

Чыгарып алу

Түбәндә изотоп ²⁵⁷No барлыкка китерә торган атом-төш реакциясенең мисалы күрсәтелгән:

${}_{96}^{248}{\textrm {Cm}}+{}_{6}^{13}{\textrm {C}}\rightarrow {}_{102}^{257}{\textrm {No}}+4{}_{0}^{1}{\textrm {n}}.$

Шулай ук карагыз

• Актиноиды
• Радиоактивность

Сылтамалар

• Нобелий на Webelements
• Нобелий в Популярной библиотеке химических элементов
• О синтезе элемента на сайте ОИЯИ 2007 елның 12 август көнендә архивланган.

Чыганаклар

• Atomic Weights of the Elements 2001, Pure Appl. Chem. 75(8), 1107—1122, 2003. Retrieved June 30, 2005. Atomic weights of elements with atomic numbers from 1-109 taken from this source.(ингл.)

• IUPAC Standard Atomic Weights Revised 2008 елның 5 март көнендә архивланган. (2005).(ингл.)