Церий
| Церий | |
|---|---|
| Ачыш датасы | 1804[1] |
| Химик фурмула | Ce[2] |
| ... хөрмәтенә аталган | Церера[1] |
| Ионный радиус | 1,01, 1,14, 1,25, 1,34, 0,87, 0,97, 1,07 и 1,14 |
| SEO_description | Церий — изучайте подробную и систематизированную информацию в интернет-энциклопедии РУВИКИ |
| Масса | 140,116 ± 0,001[3] |
 | |
| Атым саны | 58[4] |
| Ачучы яки уйлап табучы | Мартин Һайнрих Клапрот[d][1] и Йөнс Якоб Берцелиус[d][1] |
| Иликтер кирелеге | 1,12 |
| SEO_title | Церий — Рувики: Интернет-энциклопедия |
| Илиминт симвылы | Ce[5] |
| SMILES фурмуласы | [Ce][2] |
 Церий РУВИКИ.Медиада | |
Церий (лат. Cerium, Ce) — Менделеевның периодик таблицасының 6 период элементы. Тәртип номеры - 58. лантаноид химик элементлар төркеме, көмөшсу металл[6]
Символы
Церий элементының символы - Ce (Церий дип укыла).
Тарих
Церий фон Хисингер Берцелиус тарафыннан ачыла. Бәләкәй планеталарның иң зурысы Церера (Ceres) хөрмәтенә аталган, ә анысы үз чиратында, Рим уңыш Алиһәсе хөрмәтенә аталган.
1803 елда швед хезмәттәшләре В. Хейзенгер һәм Й. Я. Берцелиус белән бер вакытта диярлек церийлы җирне ачкан алман химигы М. Г. Клапрот «церий» исеменә каршы чыга, «церерий» тәкъдим итә. Ләкин Берцелиус, исемне әйтү кыенлыкларына сылтанып, үзе биргән исемне саклап калган.
Табигатьтә
Җир кабыгында церий нисбәте — 70 г/т, океан суларында — 5,2×10−6 мг/л[7].
Ятмалары
Церийның төп ятмалары Кытай, АКШ, Казакъстан, Рәсәй, Украина, Австралия, Бразилия, Һиндстан, Скандинавиядә урынлашкан.
Әдәбият
- Абрагам А., Блини Б. .
Сылтамалар
Чыганаклар
- Atomic Weights of the Elements 2001, Pure Appl. Chem. 75(8), 1107—1122, 2003. Retrieved June 30, 2005. Atomic weights of elements with atomic numbers from 1-109 taken from this source.(ингл.)
- IUPAC Standard Atomic Weights Revised 2008 елның 5 март көнендә архивланган. (2005).(ингл.)
Искәрмәләр
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Эмсли Д. Nature's Building Blocks: An A-Z Guide of the Elements (New Edition) — Издательство Оксфордского университета, 2011.
- ↑ 2,0 2,1 CERIUM (ингл.)
- ↑ Meija J., Coplen T. B., Berglund M., Bièvre P. D., Gröning M., Holden N. E., Irrgeher J., Loss R. D., Walczyk T., Prohaska T. Atomic weights of the elements 2005 (IUPAC Technical Report) (ингл.) // Pure and Applied Chemistry — IUPAC, 2016. — Vol. 88, Iss. 3. — ISSN 0033-4545; 1365-3075; 0074-3925 — doi:10.1515/PAC-2015-0305
- ↑ Менделеевның периодик таблицасы — 1869.
- ↑ Wieser M. E., Coplen T. B., Wieser M. Atomic weights of the elements 2009 (IUPAC Technical Report) (ингл.) // Pure and Applied Chemistry — IUPAC, 2010. — Vol. 83, Iss. 2. — P. 359–396. — ISSN 0033-4545; 1365-3075; 0074-3925 — doi:10.1351/PAC-REP-10-09-14
- ↑ Церий// Энциклопедия Кругосвет.
- ↑ J.P. Riley and Skirrow G. Chemical Oceanography V. I, 1965