Эрбий

РУВИКИ — интернет-энциклопедия мәгълүматы
Эрбий
Ачыш датасы 1842
Химик фурмула Er[1]
... хөрмәтенә аталган Иттербү[d]
Ионный радиус 0,89 и 1
SEO_description Эрбий — изучайте подробную и систематизированную информацию в интернет-энциклопедии РУВИКИ
Масса 167,259 ± 0,003[2]
Сурәт
Атым саны 68
Илиминт симвылы Er[3]
Иликтер кирелеге 1
SEO_title Эрбий — Рувики: Интернет-энциклопедия
Ачучы яки уйлап табучы Карл Густав Мосандер[d]
SMILES фурмуласы [Er][1]
Материал төре Монацит[d]
Логотип РУВИКИ.Медиа Эрбий РУВИКИ.Медиада

Эрбий (лат. Erbium, Er) — Менделеевның периодик таблицасының 6 период элементы. Тәртип номеры - 68.

Лантаноидларга һәм сирәк җир элементларына (иттрий төркөмчәсе) карый.

Символы

Эрбий элементының символы — Er (Эрбий тип укыла).

Тарих

Эрбийны 1843 елда швед химигы Карл Густав Мосандер Иттербю авылы янында табылган гадолинит минералыннан аерып ала.

Ул Y2O3 концентратында кушылмалар таба һәм аларны өч фракциягә бүлә: иттрий, алсу terbia (ул хәзерге заманда эрбий элементы дип атала) һәм төссез erbia (монысы тербий элементы булган).

Эрбий белән тербийны күпмедер вакыт бутап та йөртәләр. Тербийны эрбий дип 1860 елдан соң үзгәртәләр, эрбийны исә тербий дип 1877 елдан соң атый башлыйлар.

Исеменең килеп чыгышы

Эрбий элементы атамасын рәттән өч (эрбий, иттербий, иттрий) белән бергә — Стокгольм архипелагына кергән Ресарё утравында урнашкан Иттербю авылы хөрмәтенә исем алган.

Табигатьтә

Монацит ком

Эрбийның кларкы Җир кабыгында (Тэйлор буенча) — 3,3 г/т, океан суларындә нисбәте — 2,4×10−6[4]. Бу концентрацияләр эрбийны Җир кабыгында химик элементлар арасында таралу буенча 45-енче урында билгеләү өчен җитәрлек (ягъни, ул кургашка караганда күбрәк таралган).

Ятмалары

Эрбий лантаноидлар составына керә, алар исә бик сирәк очрый. Лантаноидлар АКШ, Казакъстан, РәсәйУкраина, Австралия, Бразилия, Һиндстан, Скандинавиядә очрый.

Чыгарып алу

Эрбий (III) хлориды алсу кояш нурлары астында алсу булып күренә

Металлик эрбийны эрбий хлориды эретмәсе ErCl3 (ErF3) электролизы ярдәмендә, шулай ук бу тозларны кальцийтермик тергезү юлы белән алалар.

Әдәбият

  • Эрбий // Брокгауз һәм Ефрон энциклопедик сүзлеге: 86 томда (82 том һәм 4 өстәмә). Санкт-Петербург: 1890—1907.

Сылтамалар

Чыганаклар


Искәрмәләр

  1. 1,0 1,1 ERBIUM (ингл.)
  2. Meija J., Coplen T. B., Berglund M., Bièvre P. D., Gröning M., Holden N. E., Irrgeher J., Loss R. D., Walczyk T., Prohaska T. Atomic weights of the elements 2005 (IUPAC Technical Report) (ингл.) // Pure and Applied ChemistryIUPAC, 2016. — Vol. 88, Iss. 3. — ISSN 0033-4545; 1365-3075; 0074-3925doi:10.1515/PAC-2015-0305
  3. Wieser M. E., Coplen T. B., Wieser M. Atomic weights of the elements 2009 (IUPAC Technical Report) (ингл.) // Pure and Applied ChemistryIUPAC, 2010. — Vol. 83, Iss. 2. — P. 359–396. — ISSN 0033-4545; 1365-3075; 0074-3925doi:10.1351/PAC-REP-10-09-14
  4. J.P. Riley and Skirrow G. Chemical Oceanography V. I, 1965