Нур Баян

Нур Баян
Нур Баян
	Нур Галим улы Баянов, Нур Баян
	Файл:Nur Bayan.jpg
Тулы исеме	Нур Галим улы Баянов
Туган көне	28 май 1905 (120 яшь)
Туган	Әнәк, Пучы вулысы, Минзәлә өязе, Уфа губернасы, Россия империясе;
Вафат көне	23 апрель 1945 (39 яшь)
Вафат булган җире	Австрия;
Эшчәнлеге	шагыйрь
Бүләк һәм премияләр	Калып:Медаль «За трудовую доблесть»

РУВИКИ проектының татар бүлегендә Баянов фамилияле башка кешеләр дә бар.

Нур Галим улы Баянов (тәхәллүсе Нур Баян) (1905 елның 28 мае — 1945 елның 23 апреле) — мәшһүр татар шагыйре.

Тәрҗемәи хәле

Нур Баян 1905 елның 28 маенда Татарстанның Актаныш районы Әнәк авылында гади крестьян гаиләсендә дөньяга килә. 1921 елда Пермьгә китеп, кара эшче буларак эшли. 1923 елда Казанга килеп Татар-башкорт хәрби мәктәбенә укырга керә. Уку вакытында әдәби сәнгать белән шөгыльләнә башлый. 1928 елда Нур Баянов "Кызылармеец" газеты редакциясендә әдәби хезмәткәр булып эшли. Шул ук елны аның «хатын-кызлар» һәм «җимерелгән окоплар»исемле беренче шигырьләре җыентыклары чыга.

1929-1930 елларда Нур Баян «Колхоз яшьләре» журналының җаваплы секретаре булып эшли, аннары Чаллы район газеты редакторы итеп билгеләнә. Ул вакытта ул «Клеверные поля», «Яңгырлы төн» поэмалары һәм кайбер шигырьләр яза.

1932 елда Нур Баян Казанга кайта. Анда ТАССР Язучылар берлегенең оештыру комитеты инструкторы, Татгосиздатта өлкән мөхәррир булып эшли. 1938 елдан аның эшчәнлеге тулысынча әдәбиятка багышлана.

Бөек Ватан сугышы башлану белән Нур Баян фронтка китә. Хәзерге армиядә ул полкның партия оешмасын җитәкли. Ул дивизион газеты редакторы, сәяси эш буенча командир урынбасары була, әдәби иҗат белән шөгыльләнүен дәвам итә, патриотик шигырьләр иҗат итә.

Австрияне азат итү өчен барган сугышларда Совет Армиясе подполковнигы исемендә һәлак була.

Бүләкләре

Хәтер

Нур баяны истәлегенә Казанның зур булмаган урамы аталды (элек Аккум Асты урамы дип атала иде).

Яр Чаллыда шулай ук Нур Баян исемендәге яңа район бар.

Әсәрләре

Сайланма әсәрләр /Кереш сүз язучы Х.Хәйри. — Казан: Татгосиздат, 1948. — 200 б.: портр. б-н.
Шигырьләр, поэмалар. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1960. — 160 б.
Шигырьләр, поэмалар /Кереш сүз язучы Х.Хәйри. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1954. — 340 б.: портр. б-н.
Алар сафта: Бөек Ватан сугышында һәлак булган татар совет язучыларының әсәрләре. — Казан: Татар. кит. нәшр., 1985. — 216 б.
Нур Баян. — Б.16-18. Онтылмас яшьлек //Мирас. — 2004. — № 3. — Б.20—31.
Яңгырлы төн //Мирас. — 2004. — № 5. — Б.24—27.
Җимерелгән дворец янында //Мирас. — 2004. — № 2. — Б.29—35.
Душа, спаленная войною…; Соловью; …Если пуль свинцовыми дождями…: Стихи /Пер. с татар.: М.Сафин //Аргамак. — 1995. — № 12. — С.191.

Искәрмәләр

Сылтамалар

Татар электрон китапханәсе 2010 елның 10 май көнендә архивланган.
Нур Баян. Шигырьләр. — Татарстан китап нәшрияты. — (аудиоязма).

[1] ttps://obd-memorial.ru/html/info.htm?id=75927838&p=1

[2] Калып:Подвиг Народа

[3] Калып:Подвиг Народа

[2]

[3]