Уйгырлар
Уйгырлар | |
---|---|
гомуми сан |
|
яшәү җире | Кытай-7,5 млн, Казакстан-185 мең, Кыргызстан-37 мең, Үзбәкстан-36 мең, Русия-3 мең. |
Теле | Уйгур теле |
Дине | Ислам |
Бүтән халыкка керүе | төрки халыклар |
Кардәш халыклары: | башка Төрки халыклар |
![]() |
Уйгырлар – Кытайда, Казахстанда, Кыргызстанда, Үзбәкстанда, Рәсәйдә һәм башка төбәкләрдә яшәүче төрки халык. Уйгур телендә яки яңа уйгур телендә сөйләшәләр, телләре алтай гаиләсе төрки группага керә. Төньяк-көнбатыш яки үзәк диалектында сөйләшәләр. Теге яки бу төбәктә яшәгәнгә күрә рус, казах, үзбәк, киргиз, һәм кытай телләре бу халык арасында киң таралган.Кытайда яшәгән уйгурларның гарәп графикасына, ә элеке СССР территориясендә яшәгән уйгурларның рус графикасы язуларына нигезләнә.
Кытай Халык Җөмһүриятенда уйгырларның хокуклары КХҖ Хөкүмәте тарафыннан бозыла.[2][3] Бу гамәлләр Шеңҗанны көчләп ассимиляцияләү һәм этноцид яки мәдәни геноцид буларак тасвирлана.[4][5]
Шулай ук карагыз
- ↑ https://joshuaproject.net/people_groups/15755
- ↑ Fiskesjö, Magnus China's Thousandfold Guantánamos (ингл.). insidehighered.com. Times Higher Education (18 апрель 2019). Мөрәҗәгать итү датасы: 10 февраль 2022. Архивировано 2 апрель 2022 года.
- ↑ Калмурат, Аян «Прекратить геноцид!» Казахи из Синьцзяна требуют освободить родных . Радио Азаттык (9 февраль 2021). Мөрәҗәгать итү датасы: 10 февраль 2022. Архивировано 10 февраль 2022 года.
- ↑ 'Cultural genocide': China separating thousands of Muslim children from parents for 'thought education', The Independent. 17 сентябрь 2021 тикшерелде.
- ↑ (2020) «The Uyghur Minority in China: A Case Study of Cultural Genocide, Minority Rights and the Insufficiency of the International Legal Framework in Preventing State-Imposed Extinction». Laws 9. DOI:10.3390/laws9010001.