Ашкабад
Шәһәр | |||
Ашһабад | |||
---|---|---|---|
| |||
|
|||
37°57′ с. ш. 58°23′ в. д.GЯO | |||
Ил | |||
Эчке бүленеш | 5 этрап | ||
Хәким | Дурдылыев Шамухаммет | ||
Тарих һәм география | |||
Нигез салына | 1881 | ||
Мәйдан | 470 км² | ||
Мәркәз биеклеге | 219 ± 0 метр | ||
Сәгать кушагы | UTC+05:00 | ||
Халык саны | |||
Халык саны | 909 000 кеше | ||
Милли состав | төрекмәннәр (77%), руслар, үзбәкләр, әрмәннәр (23 %) | ||
Рәсми тел | төрекмән теле | ||
Санлы идентификатор | |||
Телефон коды | +(993 12) | ||
Почта индекслары | 744000 — 744040 | ||
Автомобиль коды | AG | ||
|
|||
[http://ashgabat.gov.tm/ [рус.] [ингл.] [төрекм.]] |
|||
|
Ашкаба́д (Ашхабад, төрекм. Aşgabat, фар. عشق آباد гашикъ абад[1]) — Төрекмәнстанның башкаласы, дәүләтнең иң зур идарә-сәяси, сәнәгый, фәнни һәм мәдәни үзәге. Шәһәр аерым идарә берәмлек — вилаять (өлкә) хокуклары белән булып тора.
Исем
Нигезләнү 1881 елыннан 1919 елгача Асхабад исемене йөрткән. 1919—1927 елларда — Павел Полторацкий хөрмәтенә Полторацк, ә 1927 елдан — Ашхабад. Бәйсез Төрекмәнстанда аны рус телендә Ашгабат та, Ашхабад та дип атыйлар.
Халык саны
1897[2] | 1939[3] | 1959[4] | 1970[5] | 1979[6] | 1989[7] | 1995[8] |
---|---|---|---|---|---|---|
19 426 | ↗126 635 | ↗169 935 | ↗253 118 | ↗312 024 | ↗401 135 | ↗540 600 |
2009 | 2019[9][10][…] | |||||
↗1 003 678 | ↘828 100 |
Кардәш шәһәрләр
Архитектурасы
Танылган шәхесләр
- Рубен Восканов (1902-1971), СБКФнең Башкортстан өлкә комитеты җаваплы сәркатибе (1923-1924).
- Ираида Йосыпова (1962), композитор һәм медиарәссам, эксперименталь кино режиссеры.
- Алтыморат Ораздурдыев (1969-1997), өч тапкыр дөнья, өч тапкыр Европа, бер тапкыр Азия чемпионы булган төрекмән штангачысы.
Искәрмәләр
- ↑ Гашикъ — гашыйк, сөюче, яратучы; абад — һарнәрсәсе җитеш, мәдәниләшкән төзек (урын); утрак (җир), халык яши торган урын. — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. — Казан: Тат. кит. нәшр., 1965. — 792 б. — Б. 89, 15.
- ↑ Рәсәй империясе җанисәбе (1897)
- ↑ СССР җанисәбе (1939)
- ↑ СССР җанисәбе (1959)
- ↑ СССР җанисәбе (1970)
- ↑ ССҖБ җанисәбе (1979)
- ↑ СССР җанисәбе (1989)
- ↑ Төрекмәнстан җанисәбе (1995)
- ↑ http://data.un.org/en/iso/tm.html
- ↑ http://www.turkmenistan.gov.tm/?id=16832