Хәлимә Искәндәрова
| Хәлимә Искәндәрова | |
|---|---|
| Файл:Х.Искәндәрова.jpg | |
| Тулы исеме | Хәлимә Шакир кызы Искәндәрова |
| Туган көне | 19 май 1940 (84 яшь) |
| Туган | ССРБ, Үзбәкстан ССР, Ташкент |
| Ил | |
| Эшчәнлеге | театр һәм кино актеры |
| Балалары | Игорь Носов |
| Бүләк һәм премияләр | |
Хәлимә Искәндәрова, Хәлимә Шакир кызы Искәндәрова (1940 елның 19 мае, ССРБ, Үзбәкстан ССР, Ташкент) — драма актеры, Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия драма театры артисты (1963 елдан). Татарстанның атказанган (1992) һәм халык (2020)[2] артисты.
Тәрҗемәи хәле
Файл:Х.Искәндәрова 1.jpg
Хәлимә Искәндәрова
Файл:Х.Искәндәрова 2.JPG
Х. Искәндәрова — Тәңкәбикә. 2013
1940 елның 19 маенда Ташкент шәһәрендә туа. Балачагы Фрунзе (1991 елдан Бишкәк) шәһәрендә уза. Әнисе Уфа татары, әтисе Казан татары, әбисе Пенза мишәре[3]. Әтисе Шакир Искәндәров Бөек Ватан сугышында катнаша, 1942 елда Смоленск өлкәсендә һәлак була.
1971 елда читтән торып Мәскәү театр институтын (ГИТИС) тәмамлый.
Хезмәт юлы
- 1958 елда, Фрунзе балалар театр студиясен тәмамлагач, Пржевальск (1992 елдан Каракол) шәһәренең рус театрында эшли башлый.
- 1960-1963 елларда Тула өлкә рус драма театрында, Мәскәү өлкәсе Новомосковск драма театрында эшли.
- 1963 елның көзеннән Г. Камал исемендәге Татар дәүләт академия драма театры сәхнәсендә уйный. Анда беренче уйнаган роле — «Бергә – гомергә» дигән спектакльдә Миләүшә роле[4].
Иҗаты
- Чит ил, рус, татар милли классикасы әсәрләрендәге характерлы рольләрне башкара.
- Театрда беренче көннәреннән үк Фатыйма Ильская, Габдулла Шамуков, Фирдәвес Әхтәмова, Наилә Гәрәеваның ярдәмен тоя.
- 1980 еллар башыннан телевизион һәм нәфис фильмнарда уйный башлый.
- Татарча мультфильмнарда рольләрнең тавышларын яздыра[5]
- V халыкара «Алтын мөнбәр» кинофестивалендә, XXXII Мәскәү халыкара кинофестиваленең «Перспективы» программасында катнашкан «Бибинур» фильмында режиссер Юрий Фетинг Эра Җиһаншина уйнарга тиешле рольне Х. Искәндәровага бирә[6].
Уйнаган рольләре
Камал театрында
- Диләрә — «Карлыгач канат кага» Хәй Вахит
- Ирина — «Ата хакы — Тәңре хакы» (Чти отца своего) Виктор Лаврентьев
- Нинучча — «Бәйрәм кичендә» (Рождество в доме Купьелло) Эдуардо де Филиппо
- Ирина — «Соңгы корбан» (Последняя жертва) Алексей Островский
- Харита Огудалова — «Бирнәсез кыз» (Бесприданница) Алексей Островский
- Авдотья Васильевна — «Җимерелгән бәхет» (Светит да не греет) Алексей Островский
- Розина — «Фигароның өйләнүе» (Женитьба Фигаро) Пьер Бомарше
- Ниса — «Җүләр кыз» Лопе де Вега
- Лариса — «Йә кайтырбыз, йә кайтмабыз» Аяз Гыйләҗев
- Элеонора — «Хатыннар гайбәте» (Бабьи сплетни) Клод Гольдони
- Рухсара — «Шәһәрдә җәй көннәре» (Лето в городе) Анар Рзаев
- Майшәкәр — «Һиҗрәт» Нәкый Исәнбәт
- Сәхилә — «Хуҗа Насретдин» Нәкый Исәнбәт
- Хуҗабикә — «Гөлҗамал» Нәкый Исәнбәт
- Акулина — «Өзелгән өмет» (Мещане) Максим Горький[7]
- Өченче карчык — «Зәңгәр шәл» Кәрим Тинчурин
- Ана (Тәңкәбикә) — «Мин ана» (Мостай Кәримнең «Ай тотылган төндә» әсәре буенча моноспектакль)[8][9]
Фильмография
- 2015 — «Ак чәчәкләр» — Мәдинә
- 2014 — «Урта яшьләрдәге кыз» (Девушка средних лет) (мини-сериал) — Ксюша әбекәй
- 2014 — «Bolgar - UNESCO Heritage» Promotional video — Болгар ханлыгы әмиренең әнисе
- 2013 — «Кабан күле серләре» (Сокровища О.К.) — музей хезмәткәре
- 2012 — «Күк капкасы» (Небесные врата)
- 2011 — «Алтын шимбә» (Золотая суббота) — Әмәт хатын-кызы
- 2011 — «Бибинур — фильм турында фильм» (документаль)
- 2010 — «Бибинур» — Зәмирә түти
- 2010 — «Татнефть — любовь моя»
- 2010 — «Мадина. Испытания любви»
- 2009 — «Бичаракай»
- 2007 — «Синие бабочки»
- 2006 — «Зөләйха» — монастырь башлыгы
- 2004 — «Неотложка» (телесериал) — Хәлимә
- 1989 — «Подъезд төбендә» — Рәшидә Искәндәрова
- 1984 — «Әниләр һәм бәбиләр» — Айзара Әхәтовна
Әдәбият
- Ильтани Илялова. Г. Камал театры актерлары (библиографик белешмәлек). Казан: ТКН, 1996 (рус телендә: 2005). ISBN 5-298-00708-2
Сылтамалар
- Г. Камал театрының рәсми сайты 2017 елның 10 гыйнвар көнендә архивланган.
- Х. Искәндәрова Kino-Teatr.ru сайтында
Искәрмәләр
- ↑ Игорь Носовның әнисе улының татарча сөйләү серен аңлатты
- ↑ Признание заслуг. 2020 елның 3 июнь көнендә архивланган. «Республика Татарстан», 28.05.2020(рус.)
- ↑ Идел журналында(үле сылтама)
- ↑ Сәхнәдәге чын тормыш(үле сылтама)
- ↑ Татар телендә мультфильмнар
- ↑ «Вечерняя Казань», № 141 (4101), 2010
- ↑ «Время и Деньги», декабрь, 2009(үле сылтама)
- ↑ Татар-информ сайтында, archived from the original on 2015-09-24, retrieved 2016-02-02
- ↑ Бер актердан торган спектакль(үле сылтама)