Энцелад (иярчен)

РУВИКИ — интернет-энциклопедия мәгълүматы
Энцелад
Зур ярымкүчәр 237 948
Радиюс 252,1 ± 0,2
Ачыш датасы 28 август 1789[1]
... хөрмәтенә аталган Энкелад[d]
Ачучы яки уйлап табучы Уильям Гершель[d][1]
Ана җисем Сатурн[1]
SEO_description Энцелад (спутник) — изучайте подробную и систематизированную информацию в интернет-энциклопедии РУВИКИ
Орбита авышлыгы 0,009
Орбита эксцентриты 0,0047
Орбита дәвере 1,37
Күренмә йолдызча зурлык 11,8[2]
Файл:Enceladus (moon).ogg
Масса 1,0804339E+20[3][3]
Альбедо 1,375[4]
Күләм 67 113 076[4] и 1,370218[4]
Температура 32,9, 75 и 145
Файл:Youthful Wrinkles (PIA10483).jpg
Астрономический символ
Нәрсәгә тоташа
SEO_title Энцелад (спутник) — Рувики: Интернет-энциклопедия
Логотип РУВИКИ.Медиа Энцелад РУВИКИ.Медиада
Энцелад көньяк ярымшарында су бу
Җир һәм Энцелад зурлыгы чагыштыруы

Энцелад (бор. юнанча Ἐγκέλαδος, инглизчә Enceladus) — зурлыгы буенча Сатурнның алтынчы иярчене, Кояш системасында иң якты иярчен. Аның диаметры 504 км, Титанныкыннан 10 тапкыр кечерәк.

1789 елда инглиз галиме Уильям Һершель тарафыннан ачылган.

Энцелад тулысынча боз белән капланган һәм өслеккә төшүче бөтен яктылыкны чагылдыра диярлек. Кояш яктылыгы 98%ы Энцелад өслегеннән чагыла, шуңа күрә шул иярчен бик якты һәм салкын -241 С, ләкин кайбер урыннарында, мәсәлән Көньяк котыбында җылырак температура -128 С җитә.

Кассини миссиясе Энцелад көньяк котыбында су белән бай шлейфтан фонтан чыгуын таба, бәлки, нәкъ шушы боз фонтаннар Сатурнның Е боҗрасын булдырганнар.

Бу ачылыш Энцелад эчендәге геологик активлыгына күрсәтә.

Иярчен либрация күренеше (иярчен тирбәнеше) яки орбита зур эксцентриситеты һәм гравитация сәбәпле иярчен асты катламнарны периодик рәвештә җылыта.

Энцелад геологик актив, Тритон шундый активлыкны күрсәтә.

Энцелад өслеге астында сыек су океан бар, шушы факт фонтаннарда чыгарылган матдәне тикшерү нәтиҗәсендә расланган.

Тереклек мөмкинлеге

Су фонтаннарны табу сәбәпле 2011 елда НАСА «Enceladus Focus Group Conference» утырышында "Энцелад - Җирдән тыш Кояш системасында тереклеккә иң яраклы урын" дип белдерә.

NASA астробиологы Крис Маккей буенча Җирдән тыш Кояш системасында тик Энцеладта сыек аммиак формасында һәм энергия чыганагы табылган.

Энцеладта бик сирәк күмерәче газ, 1,7 % — метан тәшкил итә.

Кечкенә иярчен Энцеладның гравитациясе шушы атмосфераны тота алмый, шуңа күрә аны тутыру чыганагы булырга тиеш, мисал өчен көчле гейзерлар яки криовулканнар булырга мөмкин.

Сатурн боҗралары һәм Энцелад

2017 елда НАСА "Кассини" аппараты Энцеладта сутуар билгеләре тапканын белдерә, сутуар тереклекне булдыру өчен яхшы чыганак булырга мөмкин дип фараз ителә.[5]

Искәрмәләр

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Berry A. A Short History of Astronomy(неопр.) — London: John Murray, 1898.
  2. ↑ Morrison D., Johnson T. V., Шумейкер Ю., Soderbloom L. A. Satellites of Saturn: Geological Perspective — Издательство Университета Аризоны, 1984. — С. 609—639.
  3. ↑ 3,0 3,1 https://ssd.jpl.nasa.gov/?sat_phys_par
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 NASA FACTS (ингл.) — NASA.
  5. ↑ https://ria.ru/science/20170414/1492242921.html

Чыганаклар

Чыганак — https://tt.ruwiki.ru/w/index.php?title=Энцелад_(иярчен)&oldid=3441427