Җәйничелек

РУВИКИ — интернет-энциклопедия мәгълүматы
Җәйничелек
Байрак[d]
In-jain.svg
Беренче язма телгә алу III век до н. э.[1]
Изображение печати/эмблемы
... хөрмәтенә аталган Q4790595?
Нигезләүче Махавира[d][2]
Файл:Life Classification in Jainism.jpg
SEO_description Джайнизм — изучайте подробную и систематизированную информацию в интернет-энциклопедии РУВИКИ
Йогынтысын кичергән Шрамана[d] и брахманизм[d][2]
Нигезләнү датасы V век до н. э.[3]
Сурәт
Файл:जैनधर्मः.ogg
Файл:Rituals of the Jain Community at Mahadeb Bera in Purulia..webm
Әүвәлгесе Һинд дине и Ведачылык[d]
SEO_title Джайнизм — Рувики: Интернет-энциклопедия
Логотип РУВИКИ.Медиа Җәйничелек РУВИКИ.Медиада
1974 елда килешү буенча кабул ителгән җәйничелек символы[4]

Җәйничелек яки Джайнизм[5] (санскр. जैनजैन, jaina IAST санскр. जिनजिन, jina IAST, "җиңүче") — Б.Э.К IX—VI гасырларда Һиндстанда барлыкка килгән дин[6][7]; үз тәгълимәте буенча җәйничелек һәр вакыт булган[6][7][8]. Нигез төзеүче, кайсы бер фаразлар буенча борынгы гореф-гадәтне саклаучы[9][10]) булып кшатрий Вардхамана яки Джина  Махавира исәпләнә.

Җәйничелектә дөньядагы тереклек ияләренә зыян итмәскә дип нәсыйхәт әйтелә. Җәйничелек фәлсәфәсе һәм гамәле иң беренче чиратта зур ләззәтлек кичерүгә китерүче үз-үзеңне камилләштерүгә нигезләнә. Нирванага ирешүче, гәүдәне калдырып китүче җан джинна дип атала. Борынгы кулъязмаларда җәйничелек джайн дхарме һәм шраман дхарме белән беррәттән кулланыла. Хәзерге вакытта җәйничелек, Һиндстанда 5-6 миллион кешене берләштергән, иң зур һәм көчле дини җәмгыять булып санала[11][12]. Җәмгыять Төньяк Америка, Көнчыгыш Европа, Ерак Көнчыгыш, Австралия дәүләтләреннән һәм башка тарафлардан килгән иммигрантлар хисабына тулылана[13]. Җәйниче китапханалары Һиндстанда иң борынгы китапханалар[14]. Җәйничелек һәркайсы мәхлүк индивидуаль һәм мәңгелек җан булып тора дип исәпли. Җан сансарадан аерылгач мокшага әверелә. Тик аның өчен дәрвиш булырга кирәк, шуның өчен аскетизмга зур игътибар бирелә[15].

Искәрмәләр

  1. Колонны Ашоки
  2. Encyclopædia Universalis, 2002. — P. 60. — 657 с. — ISBN 2-85229-922-1
  3. Encyclopædia Universalis, 2002. — 657 с. — ISBN 2-85229-922-1
  4. Jain Symbol. Jainworld. Дата обращения: 29 март 2012. Архивировано 14 октябрь 2012 года.
  5. Гусева Н.Р. Джайнизм. М., 1968.
  6. 6,0 6,1 Helmuth von Glasenapp,Shridhar B. Shrotri. 1999.
  7. 7,0 7,1 Dundas, Paul. 2002.
  8. Varni, Jinendra; Ed. Prof.
  9. Joel Diederik Beversluis (2000) In: Sourcebook of the World’s Religions: An Interfaith Guide to Religion and Spirituality, New World Library : Novato, CA ISBN 1-57731-121-3 Originating on the Indian sub-continent, Jainism is one of the oldest religion of its homeland and indeed the world, having pre-historic origins before 3000 BCE and the propagation of Indo-Aryan culture…. p. 81
  10. Jainism by Mrs.
  11. Wolfram Alpha: Jainism : country, population, types, central figure, ...(недоступная ссылка — история) . Wolfram Alpha. Дата обращения: 23 июнь 2012.
  12. Indian Census. Censusindia.gov.in. Дата обращения: 1 сентябрь 2010.
  13. Estimates for the population of Jains differ from just over four million to twelve million due to difficulties of Jain identity, with Jains in some areas counted as a Hindu sect.
  14. The Jain Knowledge Warehouses: Traditional Libraries in India, John E. Cort, Journal of the American Oriental Society, Vol. 115, No. 1 (January — March, 1995), pp. 77-87
  15. Яблоков И. Н. История религии. В 2 томах. Том 1. 3-е издание.

Чыганаклар

  • Костюченко В.С. Диалектические идеи в философии джайнизма. // Философские науки. — 1975. — № 6. — С. 90-98.
  • Бонгард-Левин. Г.М. Древнеиндийская цивилизация. Философия, наука, религия. М., Главная редакция восточной литературы издательства «Наука», 1980.
  • Терентьев А.А. Джайнские представления о сущности человека. — Новосибирск, 1983.

Сылтамалар

Шулай ук карагыз