Әзери теле
| Азәри теле | |
|---|---|
| Үзисем: |
Azərbaycan dili, Азәрбајҹан дили, آذربايجان تورکجه سى |
| Илләр: | Азәрбайҗан, Иран, Гөрҗистан, Россия |
| Рәсми халәт: |
 Азәрбайҗан, Калып:Дагстан җɵмһүрᴎятсы байрагы ( Россия Федерациясе)[1] |
| Сөйләшүчеләр саны: | 45-50 млн[2][3][4][5][6][7] |
| Дәрәҗә: | 30 |
| Классификация | |
| Төркем: | |
| Язу: | латин язуы, фарсы язуы[d], кирилл язуы и гарәп әлифбасы |
| Тел кодлары | |
| ГОСТ 7.75–97: | азе 025 |
| ISO 639-1: | az |
| ISO 639-2: | aze |
| ISO 639-3: | aze |
Азәри теле (азәри. Azərbaycan dili, Azərbaycan Türkcəsi, Türkcə, آذربایجان دیلی) — Азәриләрнең милли теле, Азәрбайҗанның дәүләт теле, Калып:Дагстан җɵмһүрᴎятсы байрагының ( Россия Федерациясе) дәүләт телләренең берсе,
төрки телләрнең угыз төркеменә керә. Азәрбайҗаннарның компакт яшәгән урыннарында, Иранда (Иран Азәрбайҗаны) һәм Грузиядә (Квемо-Картли) таралган.
Морфологик төзелеше буенча азәри теле агглютинатив, синтетик тел. Азәрбайҗан теленең лексикасы һәм фонетикасына фарсы теле һәм гарәп теле зур йогынты ясаган.
XX гасыр дәвамында азәрбайҗан язмасы дүрт тапкыр үзгәргән. Хәзерге вакытта азәрбайҗаннар өч төрле язма белән файдаланалар: Иранда гарәп язмасы — Азәрбайҗанда — латиница һәм Дагъстанда (Россия) — кириллица.
Шулай ук карагыз
 |
| Болгар телләре | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| уртак төрки телләр |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Россия Федерациясенең дәүләт теле |  | |
|---|---|---|
| Федерация субъектларының дәүләт телләре | абазин • авар • агул • адыгэ • азәри • башкорт • бурят • даргин • ингуш • кабарда-чиркәс • калмык • карачай-балкар • коми • комык • көньяк алтай • кырымтатар • лак • лезгин • мукшы • нугай • осетин • рутул • табасаран • тат • татар • тыва • удмурт • украин • хакас • цахур • чечен • чирмеш • чуаш • эрзә • якут | |
| Рәсми хәләтенә ия телләр | ||
- ↑ Калып:Ref-rus Дагъстан җɵмһүрᴎятсы конституциясе,Бүлек 1, Мәкалә 11
- ↑ "Peoples of Iran" in Looklex Encyclopedia of the Orient. Retrieved on 22 January 2009.
- ↑ http://www.terrorfreetomorrow.org/upimagestft/TFT%20Iran%20Survey%20Report%200609.pdf
- ↑ "Iran: People", CIA: The World Factbook: 24% of Iran's total population. Retrieved on 22 January 2009.
- ↑ G. Riaux, "The Formative Years of Azerbaijan Nationalism in Post-Revolutionary Iran", Central Asian Survey, 27(1): 45-58, March 2008: 12-20%of Iran's total population (p. 46). Retrieved on 22 January 2009.
- ↑ "Iran", Amnesty International report on Iran and Azerbaijan people. Retrieved 30 July 2006.
- ↑ Ethnologue total for South Azerbaijani plus Ethnologue total for North Azerbaijani