Халыкара тәрҗемәчеләр көне
| Халыкара тәрҗемәчеләр көне | |
|---|---|
 |
|
| Башка атамалары | Тәрҗемәчеләр көне |
| Кабул ителгән | 1953 елда |
| Сыйфат | |
| Үткәрелү көне | 30 сентябрь |
| Оештырган | Халыкара тәрҗемәчеләр федерациясе |
Халыкара тәрҗемәчеләр көне (Халыкара тәрҗемәчеләр федерациясе (FIT) тарафыннан алга сөрелә, 1991 елдан алып рәсми бәйрәм статусын ала. Бәйрәмнең максаты — бөтен дөньяда тәрҗемәчеләргәтеләктәшлек күрсәтү, тәрҗемәче һөнәренең ролен ныгыту. Бәйрәмнең популярлыгы елдан-ел арта бара.
2017 елда БМО Генераль ассамблеясенең 71 сессиясендә A/RES/71/288 номерлы резолюция бертавыштан кабул ителә, анда халыкларны берләштерүдә, дөньяда тынычлык урнаштыруда, аңлауда һәм үсештә профессиональ тәрҗемә роле таныла, ә 30 сентябрь БМО кысаларында уздырыла торган Халыкара тәрҗемә көне дип игълан ителә[1].
Бәйрәмнең шигаре
- 2004 — «Тәрҗемә — күптеллелекнең һәм мәдәният төрлелегенең нигезе».
|
Тәрҗемәчеләр даими рәвештә аралашу процессының үзәгендә торалар. Идеяләр һәм гамәлләрнең тышкы үткәрүчеләре буларак, алар без яшәгән дөньяны күпмедер күләмдә формалаштыралар. Шул рәвешле, тәрҗемә күптелле аралашуны билгеләүче фактор булып тора, кешеләргә карата ачык булу һәм демократия үсешен символлаштыра. Халыкара тәрҗемәчеләр федерациясе пресс-релизыннан, 2004.
|
|
- 2005 — «Тәрҗемәченең һөнәр һәм җәмгыять каршындагы җаваплылыгы».
- 2006 — «Күп телләр — бер һөнәр».
- 2007 — «Атчабарга атмагыз».
- 2008 — «Терминология: сүзләр мәгънәгә ия».
- 2009 — «Бергә эшлибез».
- 2010 — шигарь Россия тәрҗемәчеләре берлеге тарафыннан тәкъдим ителгән: «Күпавазлы дөньяда сыйфат стандарты» (ингл. Quality Standard for a Variety of Voices)[2].
- 2011 — «Мәдәниятләр арасында күперләр салу» (ингл. Bridging Cultures)[3].
- 2012 — «Мәдәниятара элемтә буларак тәрҗемә»[4].
- 2013 — «Бердәм дөнья лингвистик каршылыклар тышында» (ингл. Beyond Linguistic Barriers — A United World)[5].
- 2014 — «Телгә хокук: кешелек хокукларының нигезе» (ингл. Language Rights: Essential to All Human Rights)[6].
- 2015 — «Телдән һәм язма тәрҗемәнең үзгәреше» (ингл. The changing face of translation and interpretation)[7].
- 2016 — «Телдән һәм язма тәрҗемә: дөньяны берләштереп» (ингл. Translation and Interpreting: Connecting Worlds)[8].
- 2017 — «Тәрҗемә һәм күптөрлелек» (ингл. Translation and Diversity).
- 2018 — «Тәрҗемә: үзгәрешләр чорында мәдәни мирасны үстерүгә ярдәм итү» (ингл. Translation: promoting cultural heritage in changing times)[1].
- 2019 — «Халыкара асаба халыклар телләре елында тәрҗемә һәм асаба халыклар телләре» (ингл. Translation and Indigenous Languages during International Year of Indigenous Languages).
- 2020 — «Кризис чорында дөнья өчен сүзләр табу» (ингл. Finding the words for a world in crisis).
- 2021 — «Тәрҗемәдә бердәмлек» (ингл. United in translation).
- 2022 — «Каршылыкларсыз дөнья: мәдәният, аңлашу һәм тотрыклы дөнья төзүдә лингвистларның роле» (ингл. A World without Barriers: The Role of Language Professionals in Building Culture, Understanding and lasting Peace).
- 2023 — «Тәрҗемә инсанлыкның күп чикләрен ача».
Саннар
- Җир шары халкы 6-7 мең телдә аралаша.
- Дөньяда тәрҗемәчеләрнең саны — чама белән 300 мең.
- Бер белгеч сәгатенә якынча 250 сүз тәрҗемә итә[9].
Шулай ук карагыз
Искәрмәләр
- ↑ 1,0 1,1 2018 International Translation Day | FIT. www.fit-ift.org. Дата обращения: 17 апрель 2018. Архивировано 15 май 2018 года.
- Wayback Machine (Тикшерелгән 27 апрель 2010)
- ↑ Рябцева, Екатерина день переводчика Международный день переводчика. Энциклопедия перевода. Город Переводчиков (29 сентябрь 2011). Дата обращения: 30 сентябрь 2011. Архивировано 13 февраль 2012 года.
- Wayback Machine РИА новости, 30 сентября 2012.
- ↑ Международный день переводчика. ria.ru (29 сентябрь 2013). Дата обращения: 20 май 2014. Архивировано 21 май 2014 года.
- ↑ Международный день переводчика. OTTIAQ. Дата обращения: 30 сентябрь 2014. Архивировано 6 октябрь 2014 года.
- ↑ International Translation Day 2015. Архивировано 2 октябрь 2016 года.
- ↑ International Translation Day 2016 | FIT. www.fit-ift.org. Дата обращения: 28 сентябрь 2016. Архивировано 2 октябрь 2016 года.
- ↑ Мария Зарбалиева. Международный день переводчика 2024: какого числа, история и традиции праздника. www.kp.ru. Дата обращения: 27 август 2024.